Javnim vodvodnim sistemima izgrađenim na području opštine Pale gazduje J.P. „Vodovod i kanalizacija“ a.d., Pale. Vodovodni sistem čini više odvojenih tehničkih cjelina, raspoređenih na zasebne prostorne cjeline. Urbano područje naselja Pale i SRC Jahorina vodom za piće se snabdijevaju putem vodovodnog sistema koji u tehničkom smislu čini jednu cjelinu, a ostala područja, koja se organizovano snabdijevaju vodom za piće, pokrivena su posebnim vodovodnim sistemima. Prema tome, na području opštine u funkciji su sljedeći vodovodni sistemi:
• Gradski vodovodni sistem Pala i Jahorinski vodovodni sistem;
• Vodovodni sistem na području naselja Mokro;
• Vodovodni sistem na području naselja Podgrab;
• 20-tak lokalnih vodovodnih sistema koji pokrivaju u prosjeku 5-20 domaćinstava.
OPIS VODOVODNOG SISTEMA NA PODRUČJU NASELjA PALE I JAHORINA
Početak sistema je Stansko Vrelo koje se nalazi se na koti 1500 m n.m. Na ovom mjestu urađena je kaptažna građevina sa sabirnim rezervoarom od oko 10 m3. Voda sa ovog izvorišta LŽ cjevovodom prečnika 200 mm, dužine 450 m, dovodi se do sabirne komore na Vrelu Prače.
Slika 1: Objekat kaptaže Stanskog vrela (foto: M. Kovač)
Slika 2: Unutrašnjost objekta kaptaže Stanskog vrela (foto: M. Kovač)
Vrelo Prače nalazi se na koti 1456 m n.m. Na ovom mjestu urađena je kaptažna građevina sa sabirnim rezervoarom od oko 90 m3 i pumpna stanica.
Slika 3: Objekat kaptaže i sabirnog rezervoara Vrelo Prača i pumpna stanica
(foto: M. Kovač)
Veći dio vode se iz sabirnog bazena LŽ cjevovodom prečnika 325 mm (L = 4000 m) i LŽ cjevovodom prečnika 300 mm (L = 7000 m), gravitaciono transportuje do sabirnog rezervoara Bistrica. Manji dio vode se čeličnim potisnim cjevovodom, profila 200 mm, transportuje do rezervoara Mladost na Jahorini, odakle se gravitaciono, preko rasteretnih komora, transportuje do objekata. U rezervoaru Mladost se vrši hlorisanje vode. Iz rezervoara Mladost voda se pumpama i potiskuje do rezervoara Blizanci iz koga se vodom – gravitaciono snabdjevaju objekti na platou oko rezervoara Mladost.
Slika 5: Rezervoar Mladost (foto: M. Kovač)
Slika 6: Pumpna stanica Mladost (foto: M. Kovač)
Izvorište Bistrica nalazi se na koti 1100 m n.m. Na ovom mjestu urađena je kaptažna građevina sa sabirnim rezervoarom od oko 10 m3. Voda sa ovog izvorišta, LŽ cjevovodom prečnika 200 mm, dovodi se do Sabirnog rezervoara Bistrica.
U sabirnom rezervoaru Bistrica vrši se gasno hlorisanje vode. Jedan dio ove vode transportuje se prema Istočnom Sarajevu i naseljima na padinama Trebevića koja pripadaju Federaciji BiH. Ostatak vode se transportuje u vodovodni sistem Pale.
Slika 7: Sabirni rezervoar Bistrica (foto: M. Kovač)
Izvorište Vlahovići nalazi se na koti 1240 m n.m. Na ovom mjestu urađena je kaptažna građevina sa sabirnim rezervoarom od oko 100 m3.
Voda sa ovog izvorišta, se PE cjevovodom prečnika 200 mm, (L = 1300 m) i poliester cjevovodom prečnika 300 mm (L = 1200 m), preko prekidne komore 1 i prekidne komore 2 dovodi do sabirnog rezervoara na lokalitetu Vrelo Miljacke čija je zapremina oko 20 m3.
Slika 8: Prekidna komora 1 na transpornom cjevovodu Vlahovići – Vrelo Miljacke
(foto: M. Kovač)
Vrelo Miljacke nalazi se na koti 985 m n.m. Na ovom mjestu izgrađena su tri kaptažna objekta sa sabirnim rezervoarom od oko 20 m3. U sabirni rezervoar Vrelo Miljacke sakuplja se voda iz svih gore navedenih izvorišta. U ovom rezervoaru se vrši gasno hlorisanje i voda se LŽ cjevovodom profila 350 mm (L = 2700 m) gravitaciono transportuje u rezervoar Koran II (965 m n.m.). Rezervoar Koran II je dvokomorni, zapremine 2 h 500 m3. Iz prve komore voda se gravitaciono transportuje do prekidne komore Koran I (905 m n.m.), čija je zapremina 200 m3. Iz prekidne komore se snabdijeva prva visinska zona naselja Pale. Iz druge komore rezervoara Koran II vodom se snabdjeva druga visinska zona Pala.
Slika 9: Kaptažni objekat Vrela Paljanska Miljacka (foto: M. Kovač)
U okviru vodovodnog sistema Pala nalazi se i pumpna stanica Pribanj (922 m n.m.) odakle se voda transportuje do rezervoara Pribanj (2 h 50 m3) na 1030 m nadmorske visine, koji snabdijeva naselja treće visinske zone i u rezervoar Stolovaš (1130 m n.m.) odakle se snabdijevaju naselja četvrte visinske zone.
Slika 10: Objekat pumpne stanice Pribanj (foto: M. Kovač)
Iz sabirnog rezervoara Bistrica LŽ cjevovodom prečnika 350 mm, dužine cca. 12 kilometara,gravitaciono se transportuje voda do prekidne komore Brus (1139 m n.m). Uz prekidnu komoru izgrađeni su objekti dvije pumpne stanice od kojih je jedna u funkciji. Iz pumpne stanice na Brusu voda se transportuje u rezervoar Banka (1200 m n.m.), koji snabdijeva objekte na području Brusa. Osim u rezervoar Banka iz prekidne komore Brus voda se dalje transporuje i za snabdijevanje naselja na području opština Istočno Novo Sarajevo i Stari Grad (FBiH).
Slika 11: Objekat prekidne komore i pumpne stanice na Brusu (foto: M. Kovač)
OPIS VODOVODNOG SISTEMA MOKRO
Vodovodni sistem naselja Mokro je izgrađen u periodu od 1978. do 1982. godine vlastitim sredstvima i radom lokalnog stanovništva. Do 2004. godine ovaj vodovodni sistem je funkcionisao kao lokalni vodovod, kada je predat na upravljaanje J.P. „Vodovod i kanalizacija“ a.d., Pale.
Početak sistema je izvorište „Musina česma“ na koti 1178 m n.m. Zahvaćena voda sa ovog izvorišta se dalje transportuje do sabirnog bazena kaptaže „Javor“ (1151 m n.m.) i dalje sa zahvaćenim količinama izvorišta „ Javor“ u rezervoar Gradac.
Ovaj rezervoar je zapremine 65m3 a nalazi se na koti 1030 m n.m. Sa ovog rezervoara se dio vode transportuje u distributivnu mrežu I zone snabdijevanja vodom a drugi dio u rezervoar „Paoci“. U ovom rezervoaru se sabiraju i količine vode koje se zahvataju sa izvorišta „Božića Vrela“ (1128 m n.m.). Ovaj rezervoar je zapremine 200 m3 a nalazi se na koti 967 m .n.m.
Slika 12: Rezervoar „Paoci“ (foto: M. Kovač)
2015. godine u sistem je uključeno izvorište „Sedra“ (1125 m n.m.) i priključeno na dovodni cjevovod RZ „Gradac“-RZ „Paoci“. Iz rezervoara „Paoci“ vodom se snabdijevaju potrošači II zone snabdijevanja vodom, a vrši se i transport vode ka rezervoaru „Križevac“ (952 m n.m.), koji snabdijeva III zonu. Ovaj rezervoar je zapremine 200 m3.
Slika 13: Rezervoar „Križevac“ (foto: M. Kovač)
OPIS VODOVODNOG SISTEMA PODGRAB
Naselje Podgrab i snabdjeva se vodom iz sledećih izvorišta:
1. Izvorište Sjetlinsko vrelo (1170 m n.m.)
2. Izvorište Blizanci (1140 m n.m.)
3. Izvorište Bijele vode (1093 m n.m.)
4. Izvorište Nišani (1087 m n.m.)
Voda sa izvorišta Bijele vode i Nišani dolazi u sabirnu komoru Bijele vode (1021 m n.m.), odakle se azbestnim cjevovodom 100 mm, preko prekidne komore PK 1 (938 m n.m.) i prekidne komore Rakite (869 m n.m.) transportuje do rezervoara Rakite (825 m n.m.), odakle se vodom snabdijeva naselje Sjetlina.
U rasteretnu komoru 1 dolazi voda iz izvorišta Blizanci i Sjetlinsko vrelo. Od rezervoara Rakite voda se azbestnim cjevovodom 150 mm transportuje do rezervoara Podgrab (775 m .n.m.). Ovaj rezervoar je zapremine 200 m3 i snabdijeva naselje Podgrab, okolna sela i dio naselja Prača.
