Aktivnosti
Aktivnosti u pogledu analize i rješavanja problema zaštite životne sredine na području opštine Pale započete su 2008. godine. Tada je pod pokroviteljstvom fonda „MDG ACHIEVEMENT FOUND“ urađen Program zaštite životne sredine LEAP. Prema Izvještaju o stanju životne sredine, rađenog u okviru LEAP programa, stanje kvaliteta vodotoka na području opštine Pale je ocijenjeno kao izrazito loše i definisana je neophodnost realizacije niza projekata razvoja primarne i sekundarne kanalizacione mreže (što je do sada u velikoj mjeri realizovano), izgradnje glavnih kolektora i uređaja za prečišćavanje otpadnih voda. Menadžmenti Opštine Pale i J.P. „Vodovod i kanalizacija“ a.d.,Pale prepoznali su izgradnju glavnog kolektora i uređaja za prečišćavanje i uređenje riječnih korita kao najznačajnije projekate na urbanom području naselja Pale. U januaru mjesecu ove godine, sa firmom “Buk promet”, potpisan je ugovor za izgradnju prve faze glavnog kolektora u dužini od 2725 metara (krak 1 i 2). Sredstva za izgradnju obezbjediće Opština Pale putem kreditnog aranžmana Evropske investicione banke. Plan je da se u narednoj godini izgradi dodatnih 1290 metara (krak 6 i krak 5.4), takođe iz sredstava EIB-e. Situativni prikazi projektovanih dionica Izgradnjom projektovanih dionica glavnog kolektora izvršilo bi se povezivanje kanalizacionih sistema u jedinstven sistem i sve upotrijebljene otpadne vode razmatranog područja odvodile do buduće lokacije uređaja za prečišćavanje. Upotrijebljene otpadne vode ne bi se ispuštale u prijemnike, Paljansku Miljacku i Repašnicu, duž njihovog toka kroz naselje Pale uzvodno od lokacije uredjaja za prečišćavanje. Pored toga, realizacijom ovog projekta omogućiće se uslovi za izgradnju uređaja za prečišćavanje. Opština Pale je sa projektanstkom fimom „INK konstruktor“ 2015. godine potpisala ugovor o izradi Idejnog rješenja postrojenja za prečišćavanje. Glavne koristi od implementacije ovih aktivnosti se svode na: – Povećanje zdravstvene sigurnosti – Povećanje kvaliteta života – Jačanje integriteta zajednice – Zaštitu izvorišta pitke vode – Smanjenje ukupnog zagađenja rijeke Paljanske Miljacke Projekat i njegova implementacija će imati značajne pozitivne efekte na životnu sredinu. Kad je u pitanju prečišćavanje otpadnih voda onda je na prvom mjestu korist od uklanjanja/smanjenja unosa tereta zagađenja u vodene sisteme i direktan doprinos zaštiti voda.
Kanalizacioni sistem na području opštine Pale
Na području opštine Pale kanalizacioni sistem je izgrađen na području SRC Jahorina i urbanom dijelu Pala. Postojeći kanalizacioni sistem je razdjelnog i gravitacionog tipa. Ukupna dužina kanalizacione mreže upotrebljenih voda na području opštine, prema katastru (GIS), iznosi 35 249 m. Ovom kanalizacionom sistemu gravitira oko 15 000 stanovnika. Sve upotrebljene otpadne vode odvode se u korita rijeka Repašnice i Paljanske Miljacke bez bilo kakvog prethodnog tretmana. Prijemnik Paljanska Miljacka je Uredbom o klasifikaciji voda i kategorizaciji vodotoka (Službeni glasnik RS br. 42/01) svrstana u drugu kategoriju vodotoka. Otpadne vode, koje se ulijevaju u neki vodotok, moraju biti takve da i nakon njihovog upuštanja u vodotok taj vodotok ostaje u granicama kvaliteta propisanim za tu kategoriju vodotoka. Otpadne vode koje se upuštaju u Paljansku Miljacku, svakako odstupaju od graničnih vrijednosti. Koncentracija BPK5 višestruko premašuje dozvoljenu vrijednost, što znači da je Paljanska Miljacka izuzetno ugrožena rijeka zbog upotrebljenih otpadnih voda Pala i SRC Jahorina.